Hélder Câmara

28 NOV '62 | Om de paus niet alleen met de Romeinse Curie te laten zitten

Vandaag zijn, zoals altijd, de Kerk en het Concilie onderwerp van gesprek. Nu het ons gelukt is, om na anderhalve maand, met de hulp van Gods genade een goed concilieklimaat te creëren, benauwt ons wel een beetje de vraag hoe wij dit klimaat kunnen behouden, zowel in onszelf als in Rome (Het is normaal, dat de Romeinse Curie, onmiddellijk wanneer wij Rome de rug hebben toegekeerd, weer alles in het werk zal stellen om de paus te beïnvloeden)?

Het is belangrijk om te zien hoe deze beïnvloeding kan worden tegengewerkt door de aanwezigheid van de Geest van het Concilie, welke steeds opnieuw zichtbaar werd in de samenklank van de meerderheid van de bisschoppen met de Paus (= de heilige Geest).

Wat het voortleven van de Geest van het Concilie in onszelf en onze medemensen betreft, heb ik een studieplan voor Latijns-Amerika naar voren gebracht, met daarbij de wens (die onmiddellijk werd aangenomen!), dat ook Afrika en Azië eraan zouden meedoen. En eveneens (en dit voorstel is ook goedgekeurd) Europa, de USA en Australië.

Ik ging daarbij uit van een concreet voorbeeld: de ontwerptekst over de Kerk. (Duidelijk was dat dit ontwerp in geen geval al te snel zou mogen worden besproken). Hij zou blijven liggen voor de volgende zittingsperiode (ofschoon men nu al zou kunnen en moeten beginnen met de besprekingen. Alleen zo kan de tekst de noodzakelijke rijpheid krijgen).

Ik liet zien hoe wij in de ontwerptekst 3 fundamentele problemen naar voren hadden gehaald. Deze problemen moesten onder het gezichtspunt van de expliciete gevolgen voor de Oecumene en voor de Heilige Moederkerk worden onderzocht. Ik stond erop: bij de discussie over de universaliteit, over de katholiciteit van de Kerk, moet het voortdurend duidelijk zijn, dat zij in deze tijd in geen geval Amerikaans moet worden, of Afrikaans, of dat zij nu Aziatisch wordt, nadat zij haar Italiaans-Europese uiterlijk heeft afgelegd. Het is mooi om te zien hoe iedereen deze katholieke taal verstaat.

De drie aspecten zijn:

De collegialiteit van de bisschoppen op nationaal en continentaal niveau,
De leken in een zich ontwikkelende wereld,
Kerk en Staat met het oog op de ontwikkelingen.

Daarna maakte ik duidelijk hoe we dit in Latijns-Amerika wilden aanpakken (het voorstel gold ook voor Afrika en Azië):

Wij kiezen een woordvoerder voor ons allen: Pater Houtart (toevallig ook de secretaris van het Opus Angeli).
Wij kiezen sleutelfiguren uit ieder werelddeel. Hen sturen we ook direct ter verdieping een rondschrijfbrief met aangepaste vragen toe over de verschillende discussiepunten en hoofdstukken: (Hierna volgen ongeveer 20 namen uit verschillende landen van Latijns-Amerika).
Nadat zij de vragen hebben ontvangen, krijgen ze een maand de tijd om te antwoorden.
Rond Pasen zal P. Houtart dan de schrijvers van de 5 à 6 beste antwoorden in Rio de Janeiro bij elkaar halen, met misschien nog enkele knappe koppen extra, als het team nog wat verrijkt moet worden. Dan hebben we, als God het wil, daarna een boodschap klaar, die we niet alleen aan de Latijns-Amerikaanse bisschoppenconferentie sturen, maar ook aan de secretariaten in Afrika, Azië en de hele wereld…

Voor het Europese team, voor de eerste keer aanwezig, was mijn idee over de noodzaak van eenheid van de Europese bisschoppen op continentaal niveau de verrassing van de avond. Mijn argument daarvoor was: het gaat niet aan dat Europa zich economisch verenigt en politiek samengroeit, en dat er dan geen nieuwe visie zou moeten zijn op een gemeenschappelijke pastoraal. (Kardinaal Suenens wil een dergelijk pastoraat bespoedigen).

En om de paus te beschermen (om hem hier niet alleen met de Romeinse Curie te laten zitten) zal de Oecumene (bedoeld zijn de niet-katholieke conciliewaarnemers) voorstellen om de huidige commissievoorzitters (10 kardinalen, waaronder Liënart, Frings en Alfrink) samen met de commissie voor de bijzondere zaken (10 kardinalen, waaronder Meyr en Suenens) met het toezicht op het werk van de onderscheiden commissies te belasten. (maandelijks vergaderen, altijd in contact met de paus).

Kerk

Startpagina

Dag na dag

Concilie-tv

Deelnemers

Documenten

Over dit project

Bronnen

Medewerkers

Contact

Hélder Câmara

28 NOV '62 | Om de paus niet alleen met de Romeinse Curie te laten zitten