Nota riservata vraagt paus om collegialiteit niet te behandelen

13 SEP 1964

1 dag voor de opening van de 3e zittijd van het Concilie krijgt de paus een nota riservata. Die somt fundamentele bezwaren op tegen de collegialiteit en vraagt formeel om hoofdstuk 3 van de Constitutie over de Kerk niet te behandelen in de 3e zittijd. Wellicht met de hoop dat het onderwerp dan nooit aan bod komt.

De nota is opgesteld door kardinaal Larraona en ondertekend door 23 kardinalen, door Mgr. Marcel Lefebvre en door de hogere oversten van de jezuïeten, de karmelieten, de dominicanen, de salesianen, de redemptoristen, de oblaten van Maria en de franciscanen. Ottaviani is ook gevraagd, maar die weigert omdat het onverzoenbaar zou zijn met zijn voorzitterschap van de Doctrinele commissie. De brief maakt in ieder geval indruk.

Toch wijst de paus in scherpe bewoordingen het voorstel van Larraona af. Op 30 september keuren de Concilievaders hoofdstuk 3 met een ruime meerderheid goed. Al zal de paus in de eindredactie van de constitutie alsnog ingrijpen.

Geheime brief leidt tot speculaties en spanningen

De nota riservata wordt niet officieel gepubliceerd, maar leidt toch tot speculaties en spanningen.

Leo Declerck tijdens het Concilie
Het is hier een zeer drukke week geweest en de volgende week belooft nog slechter te zijn. De volgende week wordt er gestemd over het schema De Kerk en daarmee valt of staat het Concilie. De spanning onder de bisschoppen en de periti is groot en de atmosfeer op het [Belgisch] college ondraaglijk. Iedereen is nerveus en vandaag zijn er iedere twee uur berichten binnengekomen over nieuwe maneuvers die men moet bestrijden of tegenmaneuvers uitvoeren. Vooral dat de paus tenslotte een wijfelend mens is, en men niet weet in welke kant hij zal beïnvloed worden. Het is passionnerend maar men mag niet denken aan een mislukking. Gisteren hebben Claude [Troisfontaines] en ik Moeller nog wat moeten troosten. De rector [Prignon] slaapt ongeveer niet meer maar houdt nog goed stand maar ik ben zeker dat hij tegen het einde van de week zal uitgeput zijn.

Brief van Leo Declerck aan zijn ouders, 20 september 1964