Een dag na de verrassende aankondiging richt Paulus VI de bisschoppensynode officieel op. Niemand had verwacht dat dit zo snel zou gebeuren. De oprichting gebeurt met de apostolische brief Apostolica sollicitudo, een kort document van groot belang voor de katholieke kerk in de decennia na het Concilie.
Meer collegialiteit
In de brief stelt de paus officieel de structuur van de bisschoppensynode in voor de hele wereldkerk. Het is het sluitstuk van de jarenlange debatten van de Concilievaders over de rol van de bisschoppen in het bestuur van de Kerk. De paus wil de participatie verzekeren van de bisschoppen in het bestuur van de universele kerk. Hij beantwoordt daarmee aan de vraag van de Concilievaders naar meer collegialiteit.
Voortaan zullen zaken die de hele kerk aanbelangden bestudeerd en bediscussieerd worden in bisschoppensynodes: vergaderingen van vertegenwoordigers van alle bisschoppenconferenties ter wereld. De bisschoppen wisselen er hun inzichten uit en komen samen met de paus tot gezamenlijke standpunten. Een in het eerste millennium ook in het Westen wijd verbreide en sterk gewaardeerde institutie wordt hiermee opnieuw in ere hersteld.
Belang en kritieken
Paulus VI opent zo officieel het pad voor een meer collegiale vorm van kerkbestuur. De halve eeuw van groeiend centralisme in de rooms-katholieke kerk wordt daarmee gekeerd.
Al moet gezegd dat de bisschoppensynode alleen een raadgevende en geen beslissende rol heeft. Critici merken bovendien op dat de paus alleen het initiatief heeft genomen tot het oprichten van de synode en dat de brief nergens een verband legt met de collegialiteit. Vandaar de gemengde reacties.
Deelnemers reageren
Eerste ontmoeting van de paus met de moderatoren… Als markant punt van het onderhoud: de paus heeft lang uitgeweid over de geschiedenis van het Motu proprio over de bisschoppensynode… Hij heeft bij de moderatoren de indruk gewekt dat hij van deze synode werkelijk een uitdrukking wilde maken van de collegialiteit en dat hij er veel van verwachtte.
Lees verder in het Conciliedagboek van Albert Prignon