23 NOV '65 | Dan kwam het beslissende punt: de geboortebeperking

Pater Miguel persoonlijk belde me en vroeg om een gesprek: het was dringend, hij was meer dan een uur bij de Heilige Vader geweest. Kortweg: het ging om de hervorming van de Romeinse Curie.

Pater Miguel stelde in het gesprek met stevige nadruk dat – indien de Romeinse Curie niet fundamenteel vernieuwd zou worden – de geest van Vaticanum II op het spel zou staan. Zelfs zou het gevaar dreigen dat vervolgens de ‘progressieve’ krachten en ook degenen, die zich voor een vernieuwing van de Curie sterk hebben gemaakt, vervolgd zouden worden.

De Heilige Vader gelooft dat we goed gepositioneerd zijn: ver weg van de schandelijke dagen waarin rijkdom en simonie de Curie beheersten... Enkele oerconservatieve en in onbruik geraakte krachten? Nou ja, die leven niet eeuwig… En hij sprak nog eens over enkele verbeteringen, die hij van plan was door te voeren.

Een tweede thema, dat pater Miguel aanstipte: de naconciliaire commissies. Ook op dit punt een nauwelijks waarneembare reactie van de kant van Paulus VI.

Dan kwam het beslissende punt: de geboortebeperking en de begrenzing van het aantal kinderen. De Heilige Vader sprak wel tien minuten over verschillende artsen, die hem mondeling en schriftelijk hadden laten weten, welke verwoestende gevolgen de ‘pil’ heeft. Pater Miguele herinnerde hem eraan dat het er inderdaad om gaat de Kerk niet voor eens en altijd vast te binden aan een of andere technische oplossing. Het is alleen belangrijk om de deuren niet af te sluiten, om mensen geen onnodige lasten op te leggen, die slechts tot gewetensconflicten leiden.

Paulus VI, innerlijk niet vrij, voelt zich gebonden aan de teksten van Pius XI en Pius XII. Hij is nu van plan een verklaring uit te brengen, waarin hij zich verbindt aan Casti Connubii. En dan wil hij later over het thema een encycliek schrijven.

Toen pater Miguel vurig probeerde de paus in beweging te krijgen…. zei deze ten slotte: “laten we nu eens hier van uitgaan: u stelt zich voor, u kruipt in mijn huid. Stelt u zich voor, u bent de paus. En maakt dan de verklaring, die u zou schrijven, staande voor God en met de mensheid voor ogen. Brengt u mij zo snel mogelijk deze verklaring, en ik beloof u deze op mijn knieën te bestuderen.”

Pater Miguel verloor geen seconde. Hij sloot zich op , samen met de rector van het Belgische college, met de Duitse bisschop Josef Reuss en met Ellen, de deskundige. En het tekstconcept was klaar.

Mijn goede vriend liet me daarop uit eerste hand de tekst zien. Hij gaf hem mij te lezen, zoals hij hem dinsdag aan de paus zal voorleggen. Hij wilde mijn eerlijke mening. En hij wilde ook dat ik de opdracht zou geven tot een bombardement van brieven aan de H. Vader, alleen maar om hem te verzoeken de vragen niet definitief af te sluiten.

Het document was een meesterstuk. Ik herhaal: een meesterstuk! We aten gemeenschappelijk een zeer eenvoudige avondmaaltijd in ons huis. Het was ongelofelijk. We baden samen de rozenkrans… Tot zover mijn discrete mededelingen voor vandaag.