Naar één schema over de eenheid van de Kerk

30 NOV 1962

Van 26 tot 30 november staat het schema Ut unum sint (Opdat allen één zouden zijn) op de Concilieagenda. De positieve verwachtingen hierover worden niet ingelost. Het schema beperkt zich tot de positie van de Oosters-katholieke Kerken. Een probleem waar de meeste bisschoppen niet mee vertrouwd zijn en dus niet van wakker liggen.

Vele deelnemers kijken uit naar een debat over de eenheid tussen katholieken, protestanten en orthodoxen. Een nieuwe gemengde commissie moet de versnipperde inspanningen over christelijke eenheid verenigen in één schema over de oecumene.

Oosters-katholieke Kerken

Het schema over de eenheid is één van de 7 voorbereidende schema’s die enkele maanden voor de opening van het Concilie naar de bisschoppen werd gestuurd. Het is voorbereid door de Commissie voor Oosterse Kerken, de tegenhanger van de Congregatie voor de Oosterse Kerken. Na een korte inleiding door de voorzitter van de commissie, kardinaal Cicognani, stelt de secretaris, de oekraïener Athanasius Welykyj, het schema aan de Concilievaders voor.

Het schema behandelt vooral de liturgische, juridische en theologische eigenheid van de Oosters-katholieke Kerken (ook wel geünieerde kerken of uniaten genoemd). Dit zijn Kerken met een Oosterse ritus (zoals de Orthodoxe Kerk) die toch deel uitmaken van (geünieerd zijn met) de Katholieke Kerk.

Maar de titel van het schema had andere en grotere verwachtingen gewekt, namelijk perspectief op eenheid tussen katholieken, orthodoxen en protestanten.

Werken aan eenheid in verspreide slagorde

Het Conciliaire werk aan christelijke eenheid gebeurt echter in verspreide slagorde. Het schema over de Oosters-katholieke Kerken is opgesteld zonder samenwerking met het Secretariaat voor de eenheid dat een eigen schema voorbereidt. En ondertussen werkt de Doctrinele Commissie aan een eigen hoofdstuk over eenheid in het schema over de Kerk.

Nieuwe gemengde commissie moet één schema over oecumene maken

De oplossing voor de impasse over de bronnen van openbaring van 21 november, wordt nu ook toegepast op het vraagstuk van de eenheid onder de christenen. Een gemengde commissie met leden van de Commissie voor de Oosterse Kerken, van het Secretariaat voor de Eenheid en van de Doctrinele Commissie moet één schema over de oecumene maken. Het voorbereidende werk van het Secretariaat voor de Eenheid wordt daarmee op waarde geschat.