Teksten over godsdienstvrijheid en joden eindelijk uitgedeeld

11 NOV 1963

De Doctrinele commissie keurt met 18 stemmen tegen 5 en 1 onthouding de tekst goed over de godsdienstvrijheid, hoofdstuk V van het Schema over het oecumenisme, opgesteld door het Secretariaat voor de eenheid.

Mijlpaal in Conciliegeschiedenis

Terwijl de eerste drie hoofdstukken van het schema al in mei naar de Concilievaders gestuurd werden, laten hoofdstuk IV over de joden en hoofdstuk V over de godsdienstvrijheid op zich wachten. Sommige Concilievaders maken zich zorgen dat de thema’s niet besproken zullen worden.

De goedkeuring van hoofdstuk V door de Doctrinele commissie is volgens sommige waarnemers een mijlpaal in de Conciliegeschiedenis. Want voor het eerst spreekt de meerderheid in de Doctrinele commissie zich uit tegen haar voorzitter, kardinaal Ottaviani. Die verzet zich fel tegen de tekst en kan de verspreiding lang tegenhouden. Congar noteert: Het is een feit: telkens als we stemmen, is het antwoord ja!

Hoofdstuk IV wordt op 8 november uitgedeeld, hoofdstuk V pas op 19 november wanneer Mgr. De Smedt het voorstelt in de aula.

Godsdienstvrijheid is basis voor oecumene

De tekst over de godsdienstvrijheid is hoofdstuk V van het Schema over het oecumenisme. Volgens velen vormen de erkenning van de vrijheid van de geloofsact, de waardigheid van elke persoon en de eerbied voor zijn geweten de basis voor elke dialoog met andersgelovigen. Vooral de Amerikaanse bisschoppen zijn met het thema begaan. Sommigen noemen dit zelfs het Amerikaanse Conciliethema. Tegenstanders zijn vooral de leden van de recent opgerichte Coetus Internationalis Patrum.

Veroordeling van antisemitisme zorgt voor politieke spanning

Hoofdstuk IV van het Schema over het oecumenisme is de tekst over de verhouding met het Joodse volk en het Judaïsme. De Katholieke Kerk wil de religieuze wortels uitroeien van het antisemitisme dat tijdens WOII tot de Holocaust leidde. Maar elke rehabilitatie van welke godsdienst dan ook zorgt voor politieke spanningen in het Midden-Oosten. Zo hebben bijvoorbeeld de Palestijnen, waaronder heel wat katholieken, hun bezit en hun land verloren bij de oprichting van de staat Israël.

Geen hoofdstukken in decreet, maar wel aparte verklaringen

Hoofdstukken IV en V van het Schema over het oecumenisme zullen uiteindelijk niet als hoofdstukken in het goedgekeurde Decreet over het oecumenisme verschijnen. Het worden aparte verklaringen: