Over dit project

50 jaar geleden vond het Tweede Vaticaans Concilie plaats. Een historische gebeurtenis van wereldformaat én een spannend verhaal. Zonder het Concilie is de Kerk van gisteren, vandaag en morgen niet te verstaan.

Herbeleef dag na dag het Concilie zoals het 50 jaar geleden gebeurde. Volg de actualiteit op de voet en neem deel aan het debat op Facebook.

Volgconcilie is een initiatief van het Studiecentrum Kerk en Media vzw met medewerking van

Bronnen 

We danken volgende organisaties voor hun toestemming om materialen uit hun collecties te gebruiken op VolgConcilie:

  • Aartsbisschoppelijk Archief Mechelen 
  • Bisdom Brugge
  • Braambos
  • Centrum voor Conciliestudie Vaticanum II, KU Leuven
  • Commons.wikimedia.org
  • Halewijn
  • KADOC, KU Leuven
  • Katholiek Documentatie Centrum, Radboud Universiteit Nijmegen
  • Katholische Nachrichten-Agentur, Bonn,
  • Luce
  • Omroep RKK
  • RKDocumenten.nl
  • Diverse privécollecties

We hebben getracht alle rechthebbenden op copyright te bereiken. Mochten er toch illustraties zijn opgenomen zonder voorkennis van rechthebbenden, dan worden zij verzocht contact op te nemen met de uitgever: Studiecentrum Kerk en Media vzw, Halewijnlaan 92, 2050 Antwerpen

Medewerkers 

  • Bart Benats: redactie
  • Dirk Bielen: ontwerp
  • Dries Bosschaert: redactie
  • Dirk Claes: redactie
  • Jo Cornille: redactie
  • Peter De Mey: redactie
  • Koen De Wit: ontwikkeling
  • Leo Declerck: redactie
  • Adelbert Denaux: redactie
  • Sim D’Hertefelt: coördinatie, concept & redactie
  • Siegert Dierickx: google analytics
  • Stefaan Franco: redactie
  • Erik Galle: videoarchief, audio
  • Paul Hamans: redactie
  • Kris Jacqmain: audio
  • Gerard Kruis: redactie
  • Mathijs Lamberigts: redactie
  • Michael Moras: ontwerp assistentie
  • Pieter Nolf: stuurgroep
  • Toon Osaer: stuurgroep & redactie
  • Joris Polfliet: redactie
  • Bert Pollet: motion design
  • Patricia Quaghebeur: fotoarchief
  • Karim Schelkens: wetenschappelijke leiding, redactie
  • Marleen Stas: ontwerp, testing
  • Maria ter Steeg: redactie
  • Audrey Van den Bremt: publishing
  • Ton van Eijk: redactie
  • Lieve Van Hoofstadt: stuurgroep
  • Lennie van Orsouw: fotoarchief
  • Ton van Schaik: redactie
  • Loes van Woudenberg: videoarchief
  • Peter Vande Vyvere: redactie
  • Gerrit Vanden Bosch: redactie
  • Vanessa Vanhove: stem
  • Kim Vanpuyenbroeck: audio
  • Andy Vanvoorden: ontwerp
  • Alexis Vermeylen: fotoarchief
  • Luc Vints: fotoarchief
  • Koen Vlaeminck: stuurgroep
  • Barend Weyens: motion design
  • Henk Witte: redactie

Bedankt! We hebben je bericht goed ontvangen.

Een link naar deze pagina is goed verstuurd.

Het e-mailadres is niet juist. Probeer het opnieuw.

Contact

Sorry, deze mogelijkheid is niet langer beschikbaar.

Sorry, deze mogelijkheid is niet langer beschikbaar.

Michel van der Plas

Pseudoniem van B.G.F Brinkel. Geboren in Den Haag in 1927. Schrijver, dichter, vertaler en journalist. Meer dan 40 jaar lang journalist voor het weekblad Elsevier. Schrijft teksten voor cabaret (oa. Wim Sonneveld en Wim Kan) en biografieën van katholieke kopstukken als Guido Gezelle. Krijgt in 1998 een eredoctoraat van de Katholieke Universiteit van Nijmegen.

Michel van der Plas doet als correspondent voor het weekblad Elsevier verslag van de Conciliegebeurtenissen. Hij getuigt over die ervaring: Ik had het gevoel dat de hele kerk ter schole ging. Dat was voor mij de geest van het Concilie.

Conciliedagboek

Alles tonen

30 SEP '64 | Herstel van het diaconaat als zelfstandig ambt in de hiërarchie

Snel nu wordt een flink aantal stukjes van de grote puzzel die het Concilie is, dezer dagen in elkaar gepast. Een zeer belangrijke uitspraak heeft de vergadering vandaag gedaan over het herstel van het diaconaat als zelfstandig ambt in de hiërarchie. Meer dan tweederde van de Vaders sprak zich ervoor uit en antwoordde meteen positief op de vragen of de bisschoppenconferenties ter plaatse zelf de opportuniteit van zielzorg door diakens kunnen bepalen en of ‘gehuwde mannen van rijpe leeftijd’ tot het ambt toegelaten kunnen worden. 

30 SEP '64 | Men pleitte om Joden expliciet vrij te spreken van schuld

Het debat over de Concilieverklaring met betrekking tot de Joden is na twee dagen afgesloten. Overheersend was het verlangen van de vaders naar een zo duidelijk mogelijke tekst; men pleitte voor een herstel van de oorspronkelijke redactie, waarin de Joden expliciet worden vrijgesproken van collectieve schuld aan de Godsmoord. ‘Die eerste versie,’ aldus Mgr. Heenan,  ‘is over heel de wereld verspreid en bekend geworden. Als de passage er nu uitgehaald wordt denkt de wereld dat het Concilie na een jaar beraad de Joden toch veroordeelt.’ Even beslist heeft de meerderheid der sprekers zich gekeerd tegen iedere zinspeling in de Declaratio over een ‘bekering’ van het Joodse volk. ‘De Oecumenische beweging,’ zei Mgr. Heenan terecht, ‘streeft niet naar bekeringen over en weer.’ 

26 SEP '64 | Kwestie van Godsmoord niet meer expliciet gesteld en beantwoord

De vertegenwoordiger van The American Jewish Committee is, aan de vooravond van het debat over de Concilieverklaring ten aanzien van de niet-christelijke godsdiensten en in het bijzonder de Joden, een teleurgesteld man. Hij heeft hier in Rome, behalve bij de Amerikaanse bisschoppen, weinig begrip gevonden voor het feit dat de Declaratio ook het begin vormt van een dialoog tussen de katholieke kerk en het Jodendom en weinig diep schuldbesef over de Jodenvervolgingen door de eeuwen heen. Men buigt zich over de nieuwe tekst van de verklaring, ziet de opmerkelijke verschillen met het ontwerp dat in het late najaar van 1963 op tafel lag en moet de bezorgdheid van The Jewish Committee delen. Want terwijl in de oude tekst de verantwoordelijkheid voor de dood van Christus werd toegeschreven aan heel het zondige mensengeslacht en uitdrukkelijke gesteld werd dat ‘het aandeel in de kruisiging door de Joodse leiders niet de schuld van alle mensen uitsluit’ wordt de kwestie van de Deicide, de Godsmoord, in het nieuwe ontwerp niet meer expliciet gesteld en beantwoord. Weliswaar roept men allen die onderwijs geven en preken op, de Joden niet langer voor te stellen als een voor de Godsmoord collectief verantwoordelijk en deswege vervolgd volk, maar de basis voor deze oproep ontbreekt. En daarmee zou dit Concilie A.D. 1964 niet eens en voor al afrekenen met een in katholieke kringen nog altijd hardnekkig voortlevende notie van schuld bij het Joodse volk. Hier en nu is de kans een nieuw geslacht op te voeden, komende generaties te bewaren voor pernicieuze misvattingen, die toch eigenlijk het begin van het antisemitisme hebben gevormd. Nog steeds leren kleine kinderen (kleuters nog) dat ‘de Joden Jezus aan het kruis hebben geslagen’, -  en de huidige tekst van de Concilieverklaring spreekt zich niet plechtig en ondubbelzinnig over deze generaliserende kwalijke stelling uit. 

23 SEP '64 | In haar verleden is de Kerk vaak intolerant geweest

En intussen is alweer een volgend belangwekkend debat begonnen: over de vrijheid van godsdienst. Het zal zelden herhaald worden dat, zoals vandaag, in één vergadering negen kardinalen spreken; van hen kreeg kardinaal Cushing een haast ovationeel applaus. Moeilijk verstaanbaar kwam zijn geknauwde Latijn eruit. Maar de vergadering wist tevoren al wat hij over de zaak zou zeggen en juichte behalve voor de interventie zelf vooral ook voor de outsider in het college der kardinalen, die zijn bezwaren tegen de vergadertechniek (en -tactiek) voor één week had overwonnen en van Boston naar Rome gekomen was voor deze en nog één volgende speech.

Hij en de andere grote voorstanders van de Declaratie over Godsdienstvrijheid hebben duidelijk gesteld dat het beginsel van de godsdienstvrijheid de basis vormt van ieder gesprek dat de Kerk met ‘de anderen’ wil voeren, zowel met de christenen van andere kerken als met ‘de wereld’. Het recht op vrijheid van onderzoek dient erkend te worden voordat men de noodzakelijke dialoog kan beginnen.

Maar het debat van deze en de komende dagen is vooral ook van belang voor de interne verhoudingen binnen de Kerk. In haar verleden is de Kerk vaak ook intolerant geweest ten opzichte van haar eigen kinderen, heeft zij ten opzichte van velen van hen een tirannie gevoerd, met nam waar het intellectuelen en profetische vernieuwers van het geestelijk leven betrof. Ook de binnenkerkelijke dialoog op basis van de vrijheid van de kinderen Gods is in het geding. 

15 SEP '64 | Geprikkelde stemming over het herziene reglement

De eerste vergadering van deze sessie, de 80e in totaal zit er weer op, - en om kwart voor één komen de vaders puffend van de warmte en voor een aanzienlijk deel in een wat geprikkelde stemming, naar buiten. Ze zijn dan ook van voor in de aula, als door strenge meesters, flink toegesproken: het herziene reglement, dat de spreekmogelijkheden drastisch inperkt, zal streng toegepast worden, ook de kardinalen moeten hun interventies vijf dagen tevoren indienen (vaarwel improvisatie en impromptu?), het geheim moet weer streng geheim worden, interviews worden ontraden, de periti hebben een extra monitum op hun hoofd, en de bars in de Sint Pieter gaan voortaan pas om 11 uur open (dan is het ook wel aansluiten in rijen van 20). 

Ontdek meer: Nieuw Conciliereglement belooft hoger werkritme