Over dit project

50 jaar geleden vond het Tweede Vaticaans Concilie plaats. Een historische gebeurtenis van wereldformaat én een spannend verhaal. Zonder het Concilie is de Kerk van gisteren, vandaag en morgen niet te verstaan.

Herbeleef dag na dag het Concilie zoals het 50 jaar geleden gebeurde. Volg de actualiteit op de voet en neem deel aan het debat op Facebook.

Volgconcilie is een initiatief van het Studiecentrum Kerk en Media vzw met medewerking van

Bronnen

We danken volgende organisaties voor hun toestemming om materialen uit hun collecties te gebruiken op VolgConcilie:

Aartsbisschoppelijk Archief Mechelen
Bisdom Brugge
Braambos
Centrum voor Conciliestudie Vaticanum II, KU Leuven
Commons.wikimedia.org
Halewijn
KADOC, KU Leuven
Katholiek Documentatie Centrum, Radboud Universiteit Nijmegen
Katholische Nachrichten-Agentur, Bonn,
Luce
Omroep RKK
RKDocumenten.nl
Diverse privécollecties

We hebben getracht alle rechthebbenden op copyright te bereiken. Mochten er toch illustraties zijn opgenomen zonder voorkennis van rechthebbenden, dan worden zij verzocht contact op te nemen met de uitgever: Studiecentrum Kerk en Media vzw, Halewijnlaan 92, 2050 Antwerpen

Medewerkers

Bart Benats: redactie
Dirk Bielen: ontwerp
Dries Bosschaert: redactie
Dirk Claes: redactie
Jo Cornille: redactie
Peter De Mey: redactie
Koen De Wit: ontwikkeling
Leo Declerck: redactie
Adelbert Denaux: redactie
Sim D’Hertefelt: coördinatie, concept & redactie
Siegert Dierickx: google analytics
Stefaan Franco: redactie
Erik Galle: videoarchief, audio
Paul Hamans: redactie
Kris Jacqmain: audio
Gerard Kruis: redactie
Mathijs Lamberigts: redactie
Michael Moras: ontwerp assistentie
Pieter Nolf: stuurgroep
Toon Osaer: stuurgroep & redactie
Joris Polfliet: redactie
Bert Pollet: motion design
Patricia Quaghebeur: fotoarchief
Karim Schelkens: wetenschappelijke leiding, redactie
Marleen Stas: ontwerp, testing
Maria ter Steeg: redactie
Audrey Van den Bremt: publishing
Ton van Eijk: redactie
Lieve Van Hoofstadt: stuurgroep
Lennie van Orsouw: fotoarchief
Ton van Schaik: redactie
Loes van Woudenberg: videoarchief
Peter Vande Vyvere: redactie
Gerrit Vanden Bosch: redactie
Vanessa Vanhove: stem
Kim Vanpuyenbroeck: audio
Andy Vanvoorden: ontwerp
Alexis Vermeylen: fotoarchief
Luc Vints: fotoarchief
Koen Vlaeminck: stuurgroep
Barend Weyens: motion design
Henk Witte: redactie

Weinig applaus voor eerste schema's

15 SEP 1962

De reacties van bisschoppen en theologen op de eerste 7 schema’s zijn niet onverdeeld positief. Er komt zelfs harde kritiek uit Frankrijk, Canada, Duitsland en Nederland.

Wie vernieuwing verwacht, is teleurgesteld

De Concilievaders kregen niet veel tijd om te reageren op de eerste 7 schema’s die pas 2 maanden geleden verstuurd werden. Slechts 176 van hen, minder dan 10%, slagen erin.

Wie reageert, blijkt meestal teleurgesteld over de teksten. Met uitzondering van het schema over de liturgie beantwoorden de voorstellen niet aan de verwachtingen die vele bisschoppen lokaal koesteren.

Sommige bisschoppen vinden de 4 dogmatische teksten zo onaanvaardbaar dat ze suggereren ze grondig te herwerken of ze gewoon af te voeren. Een aantal bisschoppen schrijft de Paus om hun angst uit te drukken voor grote ontgoocheling als het Concilie zou werken op deze teksten. Daarbij zijn belangrijke kardinalen als Léger, Frings, Liénart, König, Suenens en Döpfner.

Ook in kringen van theologen klinkt er ontgoocheling. Schillebeeckx, Congar, Ratzinger en Rahner reageren ronduit vernietigend op de dogmatische stukken. De uitvoerige kritiek van Schillebeeckx, vertaald in het Latijn, Engels en Frans, wordt in ruime oplage verspreid.

Bij anderen, vooral in de Latijnse wereld, vinden de 4 dogmatische schema's wel instemming. Het is duidelijk dat aan de vooravond van het Concilie de voorbereidende documenten heel verschillend onthaald worden.

Belangrijkste kritieken op de eerste schema’s

Te negatief, veroordelend, apologetisch (verdedigend).
Te binnenkerkelijk en te weinig pastoraal bewogen. Onvoldoende aanzetten tot een waarachtige dienst aan de wereld.
Geen voedingsbodem om als kerk de wereld van vandaag te transformeren tot een betere wereld.
Te juridisch en te veel Romeins centralisme. Meer verantwoordelijkheid en autonomie voor de bisschoppen.
Romeinse Curie moet internationaler, decentraler en meer theologische scholen vertegenwoordigen.
De dogmatische teksten geven onvoldoende de huidige stand van zaken in het theologisch onderzoek weer.
Onvoldoende aandacht voor de gevoeligheden van niet-katholieke christenen.

Ook Ratzinger heeft kritiek

Handgeschreven kritiek van Ratzinger op het schema over de bronnen van de openbaring, 1962

Achterkant van de steekkaart van Ratzinger

Ratzinger, de latere paus Benedictus XVI, gaat als peritus (theologisch adviseur) naar het Concilie. Ratzinger bekritiseert hier de twee bronnen-theorie in het voorbereidende schema over de bronnen van de openbaring. Die theorie zegt dat het christelijke geloof 2 bronnen van Openbaring heeft: de Schrift en de Overlevering. Daardoor wordt de Openbaring die ondeelbaar is ten onrechte opgesplitst, aldus Ratzinger.