Resultaat van het Concilie zijn 16 documenten die tot op vandaag de Kerk bepalen. Ontdek in dit filmpje het spannende verhaal achter de teksten.

Stemmen op het Concilie

Hoe laat je een internationale assemblee van 2500 stemgerechtigden beslissen over teksten die decennialang het gelaat van de Kerk zullen bepalen? Bekijk het filmpje voor het korte antwoord. De stemmingsprocedure in detail verneem je hieronder.

1. Een commissie bereidt een sneuveltekst of schema voor.
2. De Concilievaders debatteren in de aula over het schema. Interventies zijn mondeling (waarvan ook de tekst schriftelijk ingediend moet worden) of alleen schriftelijk.
3. Na al deze interventies volgt soms (niet altijd) een stemming over de vraag: Kan de tekst van de commissie dienen als basis voor de definitieve Concilietekst? Indien neen, dan moet de commissie herbeginnen. Dat was zo voor de tekst Over de goddelijke openbaring. Indien ja, zoals voor het schema over de liturgie, dan gaan de teksten van al de interventies terug naar de commissie. Die moet de tekst herwerken rekening houdend met de interventies.
4. De Concilievaders stemmen dan over de gewijzigde tekst. Ze stemmen hoofdstuk per hoofdstuk of, bij controversiële onderwerpen, zelfs alinea per alinea. Ze kunnen stemmen: placet (goedgekeurd zonder meer), non placet (afgekeurd zonder meer) of placet iuxta modum. Dat laatste betekent dat men akkoord gaat met de tekst mits een (beperkte) wijziging. Die gewenste wijziging moet men indienen samen met zijn stem. Dit is de modus.
5. De tekst gaat nu terug naar de bevoegde commissie die bekijkt met welke modi ze rekening moet houden en hoe ze de tekst ermee in overeenstemming kan brengen. De commmissie is verplicht met een modus rekening te houden indien die minstens 1/3 van de stemmen behaalt en de tekst voor dit onderdeel niet goedgekeurd is met de vereiste 2/3 meerderheid. De commissie mag ook andere modi verwerken in de tekst, als ze dit een verbetering vindt en als dit niet ingaat tegen de bedoeling van de tekst, die immers al met 2/3 meerderheid is goedgekeurd.
6. Ten slotte gaat de finale tekst, samen met een verslag over de modi (expensio modorum), terug naar de aula voor een definitieve stemming door de Concilievaders. Die kunnen nu alleen nog stemmen: placet (akkoord) of non placet (niet akkoord).

Tactiek

Vooral vanaf de derde zittijd komt er een tactiek op gang om een modus te laten indienen door meer dan een derde van de Concilievaders. De commissie is dan verplicht om er rekening mee te houden. Om dit te bekomen worden sommige modi op grote schaal verspreid bij de Concilievaders vóór de stemming.

Leo Declerck, secretaris voor de Belgische bisschoppen aan het Belgisch college, polykopieert voor Mgr. Heuschen in de 3e zittijd (begin november '64) duizend exemplaren van enkele modi over het schema De Episcopis. Per bromfiets bezorgt hij die in heel Rome bij de Concilievaders of bij hun nationale secretariaten, die voor verdere verspreiding zorgen. En... Heuschen krijgt zijn tekstwijzigingen.

Meer weten

• De Conciliedocumenten
• Weinig applaus voor eerste schema's 
• Bisschoppen nemen roer van Concilie over
• Philips schrijft alternatief schema over de Kerk