Pieter Smulders

21 SEP '65 | De Paus heeft hiermee de zaak gered

Tegen kwart over elf stelt Agagianian voor, om aan de bespreking over Libertas Religiosa een eind te maken, nu er 62 gesproken hebben (er zijn er vanmorgen nog 20 anderen voorgelezen). Dit voorstel wordt aangenomen. De Smedt spreekt een slotwoord, dit keer is hij zakelijk en rustig, en hij eindigt met de wens, dat de bisschoppen, nadat het ontwerp herzien is, ervoor zullen stemmen. Daaruit schijnt te blijken, dat er nu geen stemming komt. Maar even later kondigt Felici namens de Moderatoren aan, dat zal worden gestemd over de volgende vraag (die de bisschoppen moeten opschrijven):

“Utrum ‘textus reemendatus’ de Libertate Religiosa placeat Patribus tamquam basis definitivae declarationis ulterius perficiendae iuxta doctrinam catholicam de vera religione et emendationes a Patribus propositas et approbandas ad normam Ordinis Concilii.”
[“Of de ‘herziene tekst’ over de Godsdienstvrijheid de Vaders behaagt als definitieve basis van de later volgens de katholieke leer over de ware godsdienst en de wijzigingsvoorstellen die de Vaders hebben ingediend en die goedgekeurd moeten worden overeenkomstig het Conciliereglement, te voltooien verklaring.”]

De tekst is zeer veelzinnig, en zou kunnen betekenen dat de bestaande tekst niet overeenkomstig de katholieke leer zou zijn; mijns inziens zouden hiermee ook de verbetenste conservatieven kunnen instemmen.

Maar het resultaat van de stemming is anders: [van de] 2222 [stemgerechtigden]: 1997 [voor] – 224 [tegen] – 1 [onthouding], dus ruim 89 % voor; iets meer dan 11 % zou het dus zelfs niet als basis willen nemen. Vermoedelijk zijn dat degenen die geen enkele verklaring willen, of die haar uit de handen van het Secretariaat voor de Eenheid zouden willen nemen en naar de Theologische Commissie spelen. Want in deze tekst zit wel, dat het Secretariaat de zaak in handen houdt.

Mgr. Willebrands vertelt, dat gisterenavond in een vergadering van Moderamen en Praesidium besloten was […] om geen stemming te houden. Het argument zou zijn, dat het Reglement geen stemming voorziet […]. In werkelijkheid waren de redenen waarschijnlijk tegengesteld: de voorstanders vreesden dat de tekst een onvoldoende meerderheid zou halen, de tegenstanders probeerden opnieuw op de lange baan te schuiven. Mgr.Willebrands had gisterenavond nog aan de Paus geschreven, dat een dergelijke stemming ook bij andere onderwerpen gehouden is, die zich niet voor onderverdeling in hoofdstukken leenden. Vanmorgen voor de zitting kwam Mgr. Colombo hem vertellen, dat de Paus voor een stemming had beslist. […]. De Paus heeft hiermee de zaak gered; want een volgende tekst krijgt zeker een tweederde meerderheid. Voor de wereldopinie kon hij natuurlijk onmogelijk aankomen met een nog eens uitgestelde stemming, zeker niet vlak voor zijn bezoek aan de UNO, en terwijl de debatten de indruk hadden gewekt dat nog een zeer grote groep in de Kerk tegen godsdienstige vrijheid is.

Ontdek meer: Grote opluchting over meerderheid voor godsdienstvrijheid